Frau Müller nie zamierza płacić więcej | Natalka Śniadanko
Powieść „Frau Müller nie zamierza płacić więcej” skupia jak w soczewce kilka kontekstów czasowych, geograficznych i problemowych. Bohaterki książki mieszkają i pracują we Lwowie i w Berlinie, ruszają z wypadami turystycznymi do Wenecji i Krakowa, eksplorują własną seksualność, zmieniając partnerów i partnerki, a także zgłębiają zakamarki swojej podświadomości, przerabiając traumy z dzieciństwa spędzonego w sowieckiej Ukrainie i we wschodnich Niemczech. Kontrapunktem dla opowieści o losach ukraińskich gastarbeiterek na tle współczesności jest rozwijana w tle saga rodzinna, ukazująca obraz polsko-ukraińskiej wsi w skali prawie całego XX wieku i na swój sposób przerabiająca traumy narodowe i społeczne. Opowiedziana autentycznym, językowo bezbłędnym wielogłosem powieść artykułuje problemy spychane na margines, kwestionuje stereotypy i mitologemy, prowokuje i pobudza do rozmyślań.
(…) w jej najnowszej, świetnej językowo powieści bohaterki, owszem, tkwią w codzienności Ukrainy współczesnej sprzed kilku dosłownie lat, pełnej chciwych deweloperów, taniego internetu i wiosek wyludnionych przez emigrację, Ukrainy „pokrytej rudoszarym nalotem radzieckości”, ale świadomej już, że to tylko nalot.
Wojciech Stanisławski
