ZAPOWIEDZI | nowości wydawnicze Wschodni Express

Polecamy czerwcowe premiery wydawnicze z serii Wschodni Express:

Herkus Kunčius: Zdradzeni, wyklęci, oczernieni
przekład: Zuzanna Mrozikowa

Wydany w Litwie w roku 2007 zbiór tekstów Herkusa Kunčiusa opowiada o ludziach zaślepionych, którzy z wierności ideologii, czasem ze zwykłej głupoty, robią okropne rzeczy. Estoński żołnierz dzielnie spełniający internacjonalistyczny obowiązek podczas Praskiej Wiosny. Prokurator walczący ze zwyrodnieniem współczesnych artystów. Litewscy partyzanci wspominający z łezką w oku gwałty i okrucieństwo. Przemoc w rodzinie i przemoc na świecie łączą się tu w potworną, pełną grozy mieszaninę.

Herkus Kunčius (ur. 1965 r. w Wilnie) – prozaik, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk radiowych. Laureat licznych nagród literackich. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie. Pracował jako redaktor i krytyk sztuki w czasopismach kulturalnych „Krantas” i „Literatūra ir menas”. Autor około dwudziestu tomów prozy tłumaczonej m.in. na języki angielski, duński, niemiecki, rosyjski, słoweński, szwedzki. W Polsce jego teksty były prezentowane na łamach czasopism „Literatura na świecie”, „Tekstualia” i „Korespondencja z ojcem”. Polskim czytelnikom znany dzięki książkom: „Moja walka bambino” (2001), „Litwin w Wilnie” (2014), „Obrazki litewskie” (2019) wydanych nakładem Warsztatów Kultury oraz „Żelazna rękawica Stalina” (2023).

Premiera książki i spotkanie autorskie
27 czerwca (czwartek)
18.30–19.30 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Herkus Kunčius – autor, Zuzanna Mrozikowa – tłumaczka, prowadzenie: Iwona Reichardt

▲▼▲▼▲▼▲▼▲

Piret Raud: Najprzyjemniejsza chwila dnia
Przekład: Marta Perlikiewicz

Zbiór opowiadań Piret Raud zaliczyć można do nurtu magicznego realizmu. Estońscy krytycy słusznie nazwali je doliną grozy, mieszają się tu bowiem fantastyka i realność, a pozorna absurdalność ujawnia drugie dno. W centrum większości historii mamy do czynienia z konfliktem między indywidualnością i zbiorowością a niemożność pogodzenia tych opozycji dodaje opowiadaniom fatalistycznego wydźwięku.
„Mam nadzieję, że świat wykreowany przez Piret Raud zafascynuje również polskiego czytelnika. Nowele są współczesne, ale osadzone w estońskiej kulturze i tradycji, realistyczne i nierealne zarazem, to prawdziwe frykasy – niczym eklery, którymi delektuje się narratorka tytułowej noweli. Smacznego!”– Marta Perlikiewicz (z Posłowia).

Piret Raud (ur. 1971 r. w Tallinnie) – estońska pisarka oraz ilustratorka. W 1995 roku ukończyła Estońską Akademię Sztuki na kierunku grafika i początkowo podążała tą ścieżką. Jej prawdziwą pasją okazała się jednak literatura. Po debiucie pisarskim Raud szybko stała się najbardziej znaną i najczęściej tłumaczoną autorką książek dla dzieci w Estonii. Współpracuje zarówno z estońskimi, jak i zagranicznymi wydawcami, w tym z Thames & Hudson w Wielkiej Brytanii i Éditions du Rouergue we Francji. Od 2018 roku Raud rozszerzyła swoje literackie horyzonty i zaczęła tworzyć głównie dla starszej publiczności. Jako autorka i ilustratorka zdobyła uznanie krytyków i liczne nagrody, jej książki znalazły się m.in. w katalogu White Ravens oraz na Honorowej Liście IBBY. W 2022 roku otrzymała prestiżową Nagrodę Literacką Estońskiego Funduszu Kultury za zbiór opowiadań „Nimepanija”. Pięć jej książek ukazało się w Polsce w przekładach Anny Michalczuk-Podlecki.

Premiera książki i spotkanie autorskie
29 czerwca (sobota)
14.00–15.00 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Piret Raud – autorka, Marta Perlikiewicz – tłumaczka, prowadzenie: Agnieszka Smarzewska

▲▼▲▼▲▼▲▼▲

Kateryna Dysa: Historia z wiedźmami. Procesy o czary w ukraińskich województwach Rzeczpospolitej XVII i XVIII wieku
Przekład: Katarzyna Kotyńska, Anna Łazar i Monika Rudaś-Grodzka

Książka Kateryny Dysy jest nowatorskim badaniem procesów o czary w dawnych województwach ukraińskich Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Autorka proponuje nowe konteksty i pytania dla źródeł od dawna będących przedmiotem badań takich jak wydana w 1877 r. książka „Czary. Dokumenty – procesy”, czyli badania ukraińskiego archeologa i etnografa Wołodymyra Antonowycza. Dociera także do dokumentów, których nikt przed nią nie badał, takich jak „Księga Czarna Krzemieniecka 1747–1777”. Łącznie analizuje 198 przypadków procesów o czary, głównie z wieku XVII i XVIII. W książce zajmuje się także dyskursem naukowym wokół tematu czarów, nawiązując do współczesnych debat. Przekonująco dowodzi też, że na ziemiach ukraińskich procesy o czary nabierały rozpędu przede wszystkim wtedy, gdy przedstawiciele władzy czuli się zagrożeni i chcieli skorzystać z sądu jako sposobu na uciszenie niepokornych.

Kateryna Dysa (ur. 1977 r. w Moskwie) – historyczka, adiunktka w Katedrze Historii Narodowego Uniwersytetu „Akademia Kijowsko-Mohylańska”, dyrektorka funkcjonującego na tym uniwersytecie Centrum Studiów Polskich i Europejskich im. Jerzego Giedroycia. Była stypendystką Uniwersytetu Harvarda, Uniwersytetu Stanforda oraz Institut d’études avancées w Paryżu, a także profesorką wizytującą na Uniwersytecie w Bazylei. Obecnie prowadzi badania na Wydziale Historii w All Souls College na Uniwersytecie Oksfordzkim, w ramach stypendium Akademii Brytyjskiej. Jest autorką książki „Ukrainian Witchcraft Trials: Volhynia, Podolia and Ruthenia, 17th–18th Centuries” (Budapeszt, Nowy Jork, 2020) i autorką licznych artykułów na temat historii czarów, seksualności i medycyny we wczesnonowożytnej Ukrainie. Obecnie pracuje nad projektem dotyczącym budowy wizerunku Kijowa w literaturze podróżniczej od XVIII do początku XX wieku.

Premiera książki i spotkanie autorskie
29 czerwca (sobota)
18.30–19.30 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Katarzyna Kotyńska, Anna Łazar i Monika Rudaś-Grodzka – tłumaczki, prowadzenie: Mariana Kril

▲▼▲▼▲▼▲▼▲

Julia Cimafiejewa Autoportret w postaci pestki awokado
Przekład: Bohdan Zadura

Ta książka to poetycki autoportret autorki, która mieszka na wygnaniu, wędrując po różnych miastach Europy. Bohaterka prowadzi rozmowy z żywymi i umarłymi, z krewnymi i obcymi, z roślinami i ze zwierzętami, z ulicami i miastami. Przede wszystkim zaś z samą sobą – dziewczynką z poleskiej wsi, której znana jest trucizna i słodycz wilczych jagód i której przypadło urodzić się w czasach zmian. Studentką, która odkrywa dla siebie świat w zniewolonym kraju. W końcu dorosłą kobietą, która wybrała poezję jako sposób komunikacji ze światem i której głos brzmi dzisiaj w przeróżnych językach. Ten głos jest pełen trwogi, czasami smutny, czasami zamyślony, ale zawsze wyraźny, dociekliwy i słyszalny. „To ja” – cicho, ale z pewnością mówi pestka egzotycznego owocu z tego bogatego w barwy i półcienie obrazu, afirmując życie i jego nieskończoną, zwycięską różnorodność. – Alhierd Bacharewicz
„Lektura niezbędna i druzgocąco piękna” – Pierce Alquist
„Poetyckie obrazy bezsłowia, udaremniona regeneracja i katastrofa ekologiczna nadają tej książce głębię i zapowiadają Julię Cimafiejewę jako poetkę, której będziemy chcieli czytelniczo towarzyszyć w przyszłości.” – Jessica Johnson

Julia Cimafiejewa (ur. 1982 r. w pobliżu Brahinia) – białoruska pisarka i tłumaczka. Jest autorką czterech tomików poezji w języku białoruskim, a także książki dokumentalnej „Minsk Diary” („Pamiętnik z Mińska”) napisanej w języku angielskim. Jej twórczość została przetłumaczona na wiele języków i doczekała się publikacji w różnorodnych projektach, antologiach i czasopismach, w tym m.in. w „Poetry International” (USA), „Literatūra ir menas” (Litwa), „Financial Times” (Wielka Brytania). Jej tomik „Cyrk i inne wiersze” ukazał się w 2018 roku dzięki Warsztatom Kultury w Lublinie w przekładzie Bohdana Zadury. Była rezydentką Baltic Centre for Writers and Translators (2013, 2017) oraz Literarisches Colloquium Berlin (2018). Od końca 2020 roku przebywa na emigracji wraz z mężem, pisarzem Alhierdem Bacharewiczem.

Premiera książki i spotkanie autorskie
30 czerwca (niedziela)
12.30–13.30 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Julia Cimafiejewa – autorka, Bohdan Zadura – tłumacz, prowadzenie: Monika Ostrowska, tłumaczenie spotkania: Irina Lappo

▲▼▲▼▲▼▲▼▲

Wschodni Express
Jedną z największych przeszkód w rozwijaniu współpracy kulturalnej, przezwyciężaniu barier kulturowych i pokonywaniu stereotypów na temat kultur państw Europy Wschodniej jest bariera językowa. Podczas gdy ta bariera nie jest większym zagrożeniem dla innych obszarów praktyk kulturowych (muzyki czy sztuk wizualnych), rzutuje ona przede wszystkim na recepcję literatury, a także na szeroko rozumianą sferę wymiany idei. W tym kontekście szczególnie istotna zdaje się więc być idea dbałości o dobry przepływ aktualnej myśli, publicystyki i literatury, tłumaczonej na języki narodowe. Taką rolę pełni Wschodni Express – cykl spotkań, debat oraz premier wydawniczych wprowadzających na polski rynek najbardziej aktualną prozę i poezję z krajów Partnerstwa Wschodniego, który od jedenastu lat ma swoją doroczną inaugurację podczas Festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia.