Nowości Wydawnictwa Warsztaty Kultury
Poniżej prezentujemy pierwszych pięć tytułów z nowego projektu wydawnictwa Warsztatów Kultury – Literary Eastern Express*
Kateryna Babkina: Czapeczka i wieloryb
Przekład: Bohdan Zadura
„Czapeczka i wieloryb” to poruszająca historia chorego na białaczkę ośmioletniego chłopca, na którego wszyscy wołają „Czapeczka”. Pewnego dnia bohater zauważa za swoim oknem pływającego w powietrzu wieloryba. Choroba nie pozwala mu robić rzeczy, które chciałby i powinien móc robić każdy ośmiolatek, więc gdy wieloryb proponuje chłopcu wspólną przygodę, Czapeczka przyjmuje propozycję i razem ze swoim nowym, niezwykłym przyjacielem rusza na przejażdżkę po niebie! „Czapeczka i wieloryb” to niezwykła, pełna ciepła opowieść o przyjaźni, rozbudzającej wyobraźnię ciekawości, potrzebie budowania bezpiecznych światów, a także o nadziei.
Kateryna Babkina (ur. 1985 r. w Iwano-Frankiwsku) – jedna z najbardziej popularnych pisarek ukraińskich średniego pokolenia. Prozatorka, poetka, scenarzystka, kolumnistka, tłumaczka. Jej twórczość tłumaczona jest na angielski, czeski, francuski, hiszpański, niemiecki, szwedzki, rumuński, rosyjski i hebrajski. W Polsce zadebiutowała zbiorem opowiadań „Szczęśliwi nadzy ludzie” wydanym przez Warsztaty Kultury w 2016 roku. Za powieść „Nikt tak nie tańczył jak mój dziadek” otrzymała Literacką Nagrodę Europy Środkowej ANGELUS 2021 oraz Nagrodę im. Natalii Gorbaniewskiej ANGELUS 2021 przyznawaną głosami czytelników. Po rozpoczęciu pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę wyjechała do Wrocławia, gdzie odbywała rezydencję literacką. Obecnie mieszka w Wielkiej Brytanii. W tym roku nakładem Warsztatów Kultury w Lublinie po raz pierwszy do rąk polskich czytelniczek i czytelników trafi książka dla dzieci jej autorstwa.
Premiera książki i spotkanie autorskie
27 czerwca (czwartek)
17.00–18.00 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Kateryna Babkina – autorka, Bohdan Zadura – tłumacz, prowadzenie: Tomasz Sikora, tłumaczenie spotkania: Andrij Saweneć | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
▲▼▲▼▲▼▲▼▲
Ołeksandr Irwaneć: Charków 1938
Przekład: Andrij Saweneć
Wyobraźmy sobie, że po zwycięstwie w wojnie z bolszewicką Rosją w 1920 roku Ukraina pokonała wszystkich wrogów zewnętrznych i wewnętrznych, wyrastając na światową potęgę. Co roku w stolicy Ukraińskiej Republiki Robotniczo-Chłopskiej, kraju budującego narodowy komunizm, odbywa się Proletariacki Karnawał. Do miasta zjeżdżają politycy, pisarze, artyści, szpiedzy i zamachowcy. Wśród gości karnawału są Leni Riefenstahl i laureatka Nagrody Nobla Olha Kobylanska, Ernest Hemingway i Henry Miller… Tymczasem jeden z przybyszy, ktoś niewidzialny, potężny i niebezpieczny, staje się celem poszukiwań pułkownika SBU Jurija Kociuby. W powieści Charków „1938” Ołeksandr Irwaneć w prześmiewczym oraz obrazoburczym tonie bawi się konwencjami historii alternatywnej, antyutopii i dreszczowca szpiegowskiego. Puszczając wodze wyobraźni, zagląda w głębokie rewiry ukraińskich narodowych traum i kompleksów.
Ołeksandr Irwaneć (ur. 1961 r. we Lwowie) – poeta, prozaik, dramatopisarz, tłumacz. Dorastał w Równem na Wołyniu, od 1990 do 2022 roku mieszkał w Irpieniu pod Kijowem. Absolwent Instytutu Literatury im. Maksyma Gorkiego w Moskwie (1989). Razem z Jurijem Andruchowyczem i Wiktorem Neborakiem współtworzył legendarną grupę literacką Bu-Ba-Bu. W przekładach na język polski wydano wybór jego dramatów „Recording” i inne utwory (2001), powieści „Riwne/Rowno” (2008) i „Choroba Libenkrafta” (2013), wiersze „Wania z Riazania” (2022). Autor przekładów z języka białoruskiego, czeskiego, francuskiego, rosyjskiego i polskiego (dzieła Janusza Korczaka i Janusza Głowackiego). Laureat nagrody Helen Szczerban-Lipki (USA), stypendysta m.in. Fundacji Fulbrighta (USA), Akademii Schloss Solitude (Niemcy), Fundacji Kultur-Kontakt (Austria) oraz programu Gaude Polonia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Finalista Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2014).
Premiera książki i spotkanie autorskie
27 czerwca (czwartek)
18.30–19.30 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Ołeksandr Irwaneć – autor, Andrij Saweneć – tłumacz, prowadzenie: Switłana Ołeszko
▲▼▲▼▲▼▲▼▲
Ołeh Kocarew: Zawartość męskiej kieszeni
Przekład: Aneta Kamińska
Co kryje się na dnie bezdennej kieszeni Ołeha Kocarewa? Na pierwszy rzut oka: „znaki akcyzy / korki po winie lamparcie / gorsety lekkie do szampana / wizytówki pogniecione / pocałunki wczorajsze przekwitłe / i zwiędłe pod wpływem słońca / bilety do miejsc o nieznanych nazwach / strzępy cudzych książek”. Jeśli sięgniemy głębiej i spojrzymy uważniej, znajdziemy też wzruszające wspomnienia, celne obserwacje codzienności, aforystyczne sentencje, językowe zabawy, surrealistyczne obrazki – jednym słowem, odsłoni się przed nami cała rzeczywistość widziana tak, jak może widzieć tylko dziecko, transformowana tak, jak może transformować tylko poeta.
Ołeh Kocarew (ur. 1981 r. w Charkowie) – ukraiński poeta, prozaik, dziennikarz, tłumacz. Mieszka w Buczy pod Kijowem. Jego najnowsze książki to zbiory poezji „Ewakuacja” (2022, z polskimi przekładami Anety Kamińskiej), „Zawartość męskiej kieszeni” (2021) oraz powieść „Ludzie w gniazdach” (2017). Jest współredaktorem (wraz z Julią Stachiwską) antologii „Ukraińska poezja awangardowa (lata 1910–1930)”. Autor wielu artykułów i esejów, głównie poświęconych literaturze i kulturze XX i XXI wieku. Redaktor almanachu młodej literatury „Znak”. Jeden z kuratorów internetowego czasopisma poezji tłumaczonej „Umbrella”.
Premiera książki i spotkanie autorskie
28 czerwca (piątek)
17.00–18.00 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 5a – sala widowiskowa, II piętro
Udział w spotkaniu wezmą: Ołeh Kocarew (online) – autor, Aneta Kamińska – tłumaczka, prowadzenie: Magda Kicińska, tłumaczenie spotkania: Anna Jawdosiuk-Małek
▲▼▲▼▲▼▲▼▲
Mykoła Jabczenko, Iwan Kypibida, Julija Wus: Krótka historia ukraińskiego feminizmu
Przekład: Andrij Saweneć
Co możemy bez namysłu powiedzieć o feminizmie? Pamiętamy o sufrażystkach, o Simone de Beauvoir i Drugiej płci, wiemy o pierwszej, drugiej, a nawet trzeciej fali feminizmu, ale już pytanie, jaki wkład w rozwój feminizmu zrobili Ukrainki i Ukraińcy każdego może przyprzeć do muru. Można się zastanowić: po co nam taka wiedza? W sytuacji, gdy idea równości płci wciąż pozostaje pięknym marzeniem, a temat walki o prawa kobiet i równouprawnienia jest marginalizowany i sprowadzany do poziomu nie zawsze śmiesznych memów, lektura „Krótkiej historii ukraińskiego feminizmu” pokazuje, jak lekko i z dystansem, a zarazem całkiem poważnie można opowiadać o tym wciąż wywołującym skrajne reakcje „-izmie”.
Mykoła Jabczenko – specjalista ds. alfabetyzmu cyfrowego w UNDP w Ukrainie. Absolwent Dniepropetrowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Ołesia Honczara na kierunku informacja międzynarodowa. Współpracował z różnymi organizacjami międzynarodowymi i ukraińskimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, m.in. Ukraińską Fundacją Kobiet. Jest profeministą, ekspertem ds. komunikacji i równości płci, promotorem feminizmu i odpowiedzialnego ojcostwa.
Iwan Kypibida – ilustrator, artysta komiksowy i projektant książek z Ukrainy. Obecnie mieszka i pracuje we Lwowie. Zajmuje się ilustracją komercyjną, ilustracją książkową i projektowaniem okładek, komiksami, ilustracją redakcyjną, projektowaniem plakatów oraz animacją.
Julija Wus – ilustratorka i artystka komiksowa z Ukrainy, obecnie mieszka i pracuje we Lwowie. Obszary jej specjalizacji to: komiks, ilustracja komercyjna i reklamowa, ilustracja książkowa oraz projektowanie.
Premiera książki i spotkanie autorskie
29 czerwca (sobota)
15.30–16.30 | Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7 – patio
Udział w spotkaniu wezmą: Julija Wus – autorka-graficzka, Andrij Saweneć – tłumacz, Illia Strongowski – autor idei, Lilija Omelianenko – wydawczyni komiksu w Ukrainie, prowadzenie: Agnieszka Lichnerowicz, tłumaczenie spotkania: Anna Jawdosiuk-Małek
▲▼▲▼▲▼▲▼▲
Borys Fiłonenko, Anton Reznik, Danył Sztanhejew: z mięty
Przekład: Aleksandra Zińczuk
Wieloznaczność i wielowarstwowość tej książki widać już na poziomie tytułu. Wania i Mariczka żyją razem swoim rytmem, aż pewnego razu Wania znika w niecodziennych okolicznościach… To przedstawiona z dwóch różnych perspektyw opowieść o miłości i rutynie, o tym, jak się ze sobą komunikujemy, oraz o wyczerpaniu dotychczasowych strategii narracyjnych. Czytanie tego tekstu wymaga nie lada skupienia: liczne nawiązania do dzieł kultury są w nim niczym nieoznakowane dziury i pęknięcia w przestrzeni miasta.
Borys Fiłonenko – urodzony w 1991 r., mieszka i pracuje w Kijowie, Lwowie i Charkowie. Pisarz, kurator, krytyk sztuki i redaktor naczelny wydawnictwa IST Publishing (Charków–Kijów–Chmielnicki). Był współkuratorem Pawilonu Ukrainy na 59. Biennale w Wenecji (2022) i 18. Biennale Architettura w Wenecji (2023) oraz Drugiego Narodowego Biennale Młodej Sztuki w Charkowie (2019). W latach 2015–2018 był kuratorem galerii Come in Art i galerii Aza Nizi Maza w Charkowie. W latach 2017–2024 wykładowca i kurator Wydziału Humanistycznego w Charkowskiej Szkole Architektury
Danył Sztanhejew – ilustrator, artysta komiksowy i grafik z Charkowa. Jego opowiadania i ilustracje zostały opublikowane w antologii komiksowej „GON, Strapazin & Wooby.Club”. Od 2016 roku jest dyrektorem artystycznym w studiu produkcyjnym Colotune.
Anton Reznik – artysta, grafik, autor komiksów i animator z Charkowa. W latach 2016–2022 pracował w studiu artystycznym Aza Nizi Maza (Charków, Ukraina). Autor i współautor konkurencyjnych i bardzo cenionych projektów artystycznych i komiksowych. Biegły w różnych technikach druku.
Premiera książki i spotkanie autorskie
30 czerwca (niedziela)
11.00–12.00 | Warsztaty Kultury, Grodzka 5a – sala widowiskowa, II piętro
Udział w spotkaniu wezmą: Borys Fiłonenko – autor tekstu, Anton Reznik, Danył Sztanhejew – graficy (wszyscy online), Aleksandra Zińczuk – tłumaczka, prowadzenie: Grzegorz Nowicki i Olga Maciupa, tłumaczenie spotkania: Andrij Saweneć
* Projekt „Literary Eastern Express” (LEE) jest realizowany w ramach programu Unii Europejskiej „Kreatywna Europa”. Ma na celu promowanie literatury, kultury i sztuki Europy Wschodniej poprzez publikację w formatach drukowanych, a także w formach e-booków oraz audiobooków wysokiej jakości dzieł literackich współczesnych autorów i autorek ukraińskich. Działania mają na celu zapoznanie polskich czytelników z nieznanymi wcześniej na naszym rynku twórcami i twórczyniami, wspieranie kulturowej i językowej różnorodności oraz zapewnienie ukraińskim uchodźcom dostępu do wysokiej klasy literatury. W latach 2024–2026 w ramach LEE zostanie przetłumaczonych 16 dzieł z języka ukraińskiego na język polski.
Projekt Literary Eastern Express wpisuje się w lubelskie starania o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029.